Үнэнч хүн байх ямар хувийн туршлага та нарт байна вэ? (Үнэнч хүн байх үнэхээр хэцүү санагддаг.) Яагаад хэцүү санагддаг вэ? (Би үнэнч хүн байхыг үнэхээр хүсдэг ч өдөр болгон өөрийгөө ажиглах үедээ өөрийгөө хуурамч гэдгийг, ярианд минь маш их хольц байгааг олж харсан. Заримдаа би үгэндээ сэтгэл хөдлөл оруулж, ярихдаа тодорхой сэдэлтэй байдаг. Заримдаа би бага зэрэг тоглоом тоглож, булзааруулж, бодит байдлын эсрэг, худал, хагас дутуу л үнэн зүйл болон өөр бусад худал хуурмагийг бүгдийг нь зорилгодоо хүрэхийн тулд хэлдэг.) Энэ бүх зан авир хүмүүсийн завхарсан зан чанараас гардаг, эдгээр нь хүмүүсийн шударга бус, ов мэхтэй талд нь хамаарна. Хүмүүс яагаад зальжин зан гаргадаг вэ? Зорилгоо биелүүлж, зорилтдоо хүрэхийн тулд тэгдэг учраас тэд зальжин арга хэрэглэдэг. Ингэснээрээ тэд нээлттэй, шударга байгаа хэрэг биш, тэд үнэнч хүмүүс биш. Ийм үед л хүмүүс муу санаатай, ов мэхтэй, ёрын муу, өөдгүй зангаа илчилдэг. Үнэнч байхын хэцүү нь оршдог: Зүрх сэтгэлдээ завхарсан зан чанартай болохоор үнэнч хүн байхад үнэндээ тун хэцүү байна. Гэхдээ хэрвээ чи үнэнийг хайрладаг, үнэнийг хүлээн авч чаддаг хүн бол үнэнч хүн байх тийм ч хэцүү биш байх болно. Чамд энэ хавьгүй амархан санагдана. Үнэнч хүн байхад хамгийн том саад бэрхшээл нь хүмүүсийн муу санаатай, ов мэхтэй, хорон муу зан, жигшүүрт санаархал нь байдаг гэдгийг өөрийн биеэр туулж мэдэрсэн хүмүүс сайн мэднэ. Ийм завхарсан зан чанар байгаа цагт үнэнч хүн байх дэндүү хэцүү байх болно. Та нар бүгд үнэнч хүн байхад суралцаж байгаа болохоор энэ тал дээр зарим нэг туршлага байгаа. Та нарын туршлага ямар байв? (Би өдөр бүр өөрийн хэлсэн хоосон, худал үгээ бүгдийг нь бичиж аваад бага зэрэг өөрийгөө эргэцүүлж, дүн шинжилгээ хийдэг. Тэдгээр худал үгийн ихэнхийнх нь цаана нэг тийм санаа зорилго байгааг, тэдгээрийг би нэрэлхүү зангийн улмаас, нэрээ бодож хэлснээ олж харсан. Миний хэлж байгаа зүйл үнэнтэй нийцдэггүй гэдгийг би мэдэж байгаа хэр нь өөрийн эрхгүй худал хэлж, дүр үзүүлдэг.) Ийм л учраас үнэнч хүн байх маш хэцүү. Үүнийг чи мэддэг эсэх нь чухал биш. Гол нь хийж байгаа зүйл чинь буруу гэдгийг мэдэж байж зорилгодоо хүрэхийн тулд, нэр нүүрээ хадгалахын тулд зөрүүдлэн худал хэлсээр байдаг бөгөөд мэдэхгүй гэж мэтгэх нь худал хэлж байгаа хэрэг. Үнэнч хүн байхын гол түлхүүр бол сэдэл, санаа зорилго, завхарсан зан чанараа засах юм. Энэ бол худал хэлдэг асуудлыг үндсээр нь шийдвэрлэх цорын ганц арга зам. Хувийн зорилгодоо хүрэхийн тулд өөрөөр хэлбэл өөртөө ашигтай болгож, нөхцөл байдлыг ашиглаж, өөрийгөө аятайхан харагдуулж, бусдын сайшаалыг хүртэх зорилготойгоор, ийм санаархлаар хүмүүс худал хэлдэг. Ингэж худал хэлэх нь завхарсан зан чанарыг илчилдэг бөгөөд худал хэлэхтэй холбоотойгоор ялган таних хэрэгтэй зүйл чинь энэ юм. Тэгэхээр энэхүү завхарсан зан чанарыг хэрхэн шийдвэрлэх ёстой вэ? Тэр бүгд нь үнэнийг хайрладаг эсэхээс чинь хамаарна. Хэрвээ чи үнэнийг хүлээн авч, өөрийгөө өмөөрөхгүйгээр ярьж чаддаг бол, өөрийн ашиг сонирхлыг бодохоо больж, оронд нь чуулганы ажил, Бурханы хүсэл, Бурханы сонгосон хүмүүсийн ашиг сонирхлыг бодож чаддаг бол худал хэлэхээ болино. Үнэнчээр ярьж, шулуун шударга ярьж чаддаг болно. Ийм биеийн хэмжээ байхгүй бол чи үнэнчээр ярьж чадахгүй бөгөөд энэ нь биеийн хэмжээ чамд дутагдаж байна, үнэнийг хэрэгжүүлж чаддаггүй гэдгийг чинь батална. Тиймээс үнэнч хүн байхад үнэнийг ойлгох үйл явц, биеийн хэмжээ өсөх үйл явц шаардлагатай. Бид үүнийг ингэж харвал наймаас арван жилийн туршлагагүйгээр үнэнч хүн байх боломжгүй. Энэ бол амиа өсгөх үйл явц, үнэнийг ойлгож, олж авах үйл явцад зарцуулах ёстой цаг хугацаа юм. Зарим хүн: “Худал хэлдэг асуудлыг шийдвэрлэж, үнэнч хүн болох үнэхээр тийм хэцүү байж болох уу?” гэж асууж магад. Тэр нь хэний талаар ярьж байгаагаас хамаарна. Үнэнийг хайрладаг хүн бол тодорхой хэрэг явдал дээр худал хэлэхээ больж чадна. Харин үнэнийг хайрладаггүй хүнд бол худал хэлэхээ болих нь бүр л хэцүү байх болно.

Үнэнч хүн болоход өөрийгөө дадлагажуулна гэдэг нь үндсэндээ худал хэлдэг асуудлыг шийдвэрлэхийн зэрэгцээ завхарсан зан чанараа шийдвэрлэх асуудал юм. Үүнийг хийхэд нэг гол хэрэгжүүлэлт шаардагддаг: Хэн нэгэнд худал хэлж, мэхэлснээ ухаарах үедээ тэдэнд сэтгэлээ уудалж, өөрийгөө илчлэн, уучлалт гуйх хэрэгтэй. Ингэж хэрэгжүүлэх нь худал хэлдгээ засахад асар их ашиг тустай. Жишээ нь хэрэв чи хэн нэгнийг мэхлэх юм уу тэдэнд хэлсэн үгэнд чинь зарим нэг хольц, хувийн санаа зорилго байсан бол тэдэн дээр очиж, өөрийгөө задлан шинжлэх хэрэгтэй. Чи тэдэнд: “Миний чамд хэлсэн зүйл бол нэр нүүрээ хамгаалах зорилготой худал үг байсан. Үүнийг хэлсний дараа надад тавгүй санагдсан болохоор одоо чамаас уучлал гуйж байна. Намайг уучлаач” гэж хэлэх хэрэгтэй. Энэ нь тэр хүнд тун шинэлэг санагдана. Худал хэлчхээд дараа нь түүнийхээ төлөө уучлал гуйдаг хүн байж яаж таарах юм бэ гэж тэд гайхах болно. Иймэрхүү эр зориг бол тэдний үнэхээр биширдэг зүйл. Ингэж хэрэгжүүлснээрээ хүн ямар ашиг тусыг олж авдаг вэ? Үүний зорилго нь бусдын бишрэлийг төрүүлэх бус харин худал хэлэхээ өөрөө илүү үр дүнтэйгээр хязгаарлаж, болиулах юм. Тиймээс чи худал хэлснийхээ дараа худал хэлсэндээ уучлал гуйхыг хэрэгжүүлэх ёстой. Задлан шинжилж, өөрийгөө илчилж, ийм маягаар хүмүүсээс уучлал гуйхыг хэрэгжүүлэхэд суралцах тусам үр дүн нь улам сайжирч, худал хэлэх чинь улам цөөрөх болно. Үнэнч хүн байж, худал хэлэхийг тэвчихийн тулд задлан шинжилж, өөрийгөө илчлэхийг хэрэгжүүлэхэд эр зориг шаарддаг, худал хэлснийхээ дараа тэр хүнээсээ уучлал гуйхад бүр ч их эр зориг шаардлагатай. Хэрвээ та нар нэг, хоёр жил, эсвэл магадгүй гурав, таван жил ингэж хэрэгжүүлбэл тодорхой үр дүн гарах нь лавтай бөгөөд худал хэлэхээс ангижрах нь хэцүү биш байх болно. Худал хэлэхээс ангижрах нь үнэнч хүн болох эхний алхам бөгөөд гурав юм уу таван жил хүчин чармайлт гаргахгүйгээр хийх боломжгүй. Худал хэлэх асуудлыг шийдвэрлэсний дараа хоёр дахь алхам нь хуурч, мэхлэх асуудлыг шийдэх юм. Заримдаа хуурч, мэхлэхийн тулд хүн худал хэлэх шаардлагагүй, зөвхөн үйлдлээрээ үүнийг гүйцэлдүүлж болно. Хүн гаднаа худал хэлэхгүй байж болох ч зүрх сэтгэлдээ худал хуурмаг, заль мэх өвөрлөж байж болзошгүй. Тэд энэ талаар гүнээ бодож, сайтар бодож үзсэн учраас үүнийг хэнээс ч илүү сайн мэднэ. Хожим эргэцүүлээд үүнийг танихад тэдэнд амархан байх болно. Худал хэлдэг асуудал шийдвэрлэгдмэгц хуурч, мэхэлдэг асуудлыг шийдвэрлэхэд харьцангуй арай амархан байх болно. Гэхдээ хүн хуурч, мэхэлж байхдаа санаа зорилгодоо захирагддаг учраас Бурханаас эмээдэг зүрх сэтгэлтэй байх ёстой. Бусад хүн үүнийг гаднаас нь олж харж чадахгүй, бас ялган таньж чадахгүй. Зөвхөн Бурхан үүнийг шинжиж чадна, зөвхөн Тэр энэ талаар мэддэг. Тиймээс хүн Бурханд залбирах залбиралдаа найдаж, Түүний шинжилтийг хүлээн авч байж л хуурч, мэхэлдэг асуудлыг шийдвэрлэж чадна. Хүн үнэнийг хайрладаггүй, зүрх сэтгэлдээ Бурханаас эмээдэггүй бол хуурч, мэхэлж байгааг нь шийдвэрлэж чадахгүй. Чи Бурханы өмнө залбирч, алдаагаа хүлээн зөвшөөрч, улайж, гэмшиж, завхарсан зан чанараа шинжилж, тухайн үед юу бодож байсан, юу хэлсэн, ямар санаа зорилготой байсан, яаж хуурснаа үнэнчээр мэдэгдэж болно. Энэ бүгд нь хийхэд харьцангуй амархан. Гэхдээ өөр хүнд өөрийгөө илчил гэж чамаас хүсвэл нэр нүүрээ хамгаалахыг хүсдэг учраас чи эр зориг, шийдэмгий байдлаа алдаж магадгүй. Тэгвэл чамд сэтгэлээ уудалж, өөрийгөө илчлэхийг хэрэгжүүлэхэд маш хэцүү байх болно. Үе үе өөрийн хувийн зорилго, санаархалдаа үндэслэн ярьж, үйлдэж байгаагаа, хэлж хийдэг зүйлд чинь тодорхой хэмжээний мэхлэлт, хольц, худал үг, заль мэх байгааг чи ерөнхийдөө хүлээн зөвшөөрч чадаж магад. Гэхдээ ямар нэгэн зүйл тохиолдож, өөрийгөө задлан шинжлэхэд хүрэх үед эхнээс нь төгсгөл хүртэл юу болсныг илчилж, хэлсэн аль үг чинь хуурамч болох, цаана нь ямар санаа зорилго байсан, юу бодож байсан, хорон, муу санаа гаргасан эсэхээ тайлбарлах үедээ чи нарийн ширийнийг нь хэлж, дэлгэрэнгүй ярихыг хүсдэггүй. Зарим хүн бүр аливааг нуун далдалж: “Юм ийм л байдаг. Би ердөө л тун ов мэхтэй, муу санаатай, найдваргүй хүн” гэж хэлнэ. Энэ нь тэдний завхарсан мөн чанартайгаа, эсвэл ов мэхтэй, муу санаатайгаа зүй ёсоор нүүр тулж чаддаггүйг харуулдаг. Ийм хүмүүс үргэлж зайлсхийсэн горим, байдалд байдаг. Тэд үргэлж өөрийгөө уучилж, өөрийнхөө ая талыг харж байдаг, үнэнч хүн байх үнэнийг хэрэгжүүлэхээр зовж, төлөөс төлж чаддаггүй. Олон хүн үргэлж “Би маш ов мэхтэй, муу санаатай, үйлдэлд минь үргэлж заль мэх байдаг, би хүмүүст огт чин сэтгэлээсээ ханддаггүй” гэж хэлэн, олон жил бичиг үсэг, хоосон сургаал номлож ирсэн. Гэхдээ маш олон жил ингэж хашхирсныхаа дараа урьдын адил ов мэхтэй хэвээр үлддэг, учир нь тэд энэхүү ов мэхтэй байдлаа илчлэх үедээ жинхэнээсээ задлан шинжилж, харамсаж байгаа нь хэзээ ч сонсогддоггүй. Тэд цуглаан дээр өөрийгөө задлан шинжилж, өөрийгөө мэдэж авсан туршлагын гэрчлэлийнхээ талаар нөхөрлөх нь байтугай хүмүүст худал хэлж, мэхэлснийхээ дараа бусдад хэзээ ч өөрийгөө илчилдэггүй, уучлал гуйдаггүй. Бас өөрийгөө хэрхэн мэдэж авсан, ийм асуудал дээр хэрхэн гэмшсэнээ хэзээ ч хэлдэггүй. Тэд эдгээрийн алийг нь ч хийдэггүй нь өөрсдийгөө мэддэггүй, үнэхээр гэмшээгүйг нь баталдаг. Тэд өөрсдийгөө ов мэхтэй бөгөөд үнэнч хүн болохыг хүсдэг гэж хэлэхдээ ердөө л уриа лоозон хашхирч, хоосон сургаал номлохоос хэтэрдэггүй. Тэд урсгалаараа явж, олныг дагахыг хичээж байгаа учраас ийм зүйл хийдэг байж магадгүй. Эсвэл чуулганы амьдрах орчин тэднийг оромдож, дүр эсгэхэд хүргэдэг байж магад. Юутай ч ингэж уриа лоозон хашхирч, хоосон сургаал номлодог хүмүүс хэзээ ч чин сэтгэлээсээ гэмшихгүй, Бурханы авралыг хүртэж чадахгүй нь лавтай.

Бурхан хүмүүсээс хэрэгжүүлэхийг шаарддаг үнэн болгон нь төлөөс төлж, бодит амьдралдаа үнэхээр хэрэгжүүлж, туулж мэдрэхийг шаарддаг. Бичиг үсэг, хоосон сургаал цээжээр уншиж, өөрийгөө мэдэх талаар ярьж, өөрийгөө ов мэхтэй, худалч, зальжин, шударга бус, овжин гэдгээ хүлээн зөвшөөрсөн болж дүр үзүүлж, ийм зүйл хэдхэн удаа хэлээд л болно гэж Бурхан хүмүүсээс хүсдэггүй. Хэн нэгэн энэ бүгдийг хүлээн зөвшөөрчхөөд дараа нь өчүүхэн ч өөрчлөгддөггүй бол, худал хэлж, хуурч, ов мэхтэй байсаар байдаг бол, ямар нэгэн зүйлтэй тулгарах үедээ нөгөө л сатанлаг заль мэх, нөгөө л сатанлаг арга барилаа хэрэглэдэг бол, арга хэрэгсэл, арга барил нь хэзээ ч өөрчлөгддөггүй бол тэр хүн үнэн-бодит байдал руу орж чадах уу? Тэд ер нь зан чанараа өөрчилж чадах уу? Үгүй, хэзээ ч чадахгүй! Чи эргэцүүлж, өөрийгөө мэдэж чаддаг байх ёстой. Чи ах эгч нарын дэргэд сэтгэлээ уудалж, өөрийгөө илчилж, үнэн байдлаа нөхөрлөх эр зоригтой байх ёстой. Хэрвээ чи завхарсан зан чанараа илчилж, задлан шинжилж зүрхэлдэггүй бол, алдаагаа хүлээн зөвшөөрч зүрхэлдэггүй бол үнэнийг эрэлхийлдэггүй юм байна, өөрийгөө мэддэг хүн бүр ч биш юм байна. Хүн болгон бусдын бишрэлийг төрүүлэхийн тулд онгирдог, Бурханд хэчнээн хайртайгаа, Түүнд хэчнээн их дуулгавартай байдгаа, Түүнд чин сэтгэлээ хэчнээн их зориулдгаа, Тэр өөрийг нь хэчнээн хайрладгийг гэрчилдэг шашны хүмүүс шиг, зөвхөн бусдын хүндлэл, бишрэлийг төрүүлэхийн тулд тэгдэг бол, хүн болгон хувийн төлөвлөгөө өвөрлөж, зүрх сэтгэлдээ хувийн орон зай хадгалдаг бол бодит туршлагын талаар ярьж яаж чадах юм бэ? Өөр хоорондоо харилцах жинхэнэ туршлагатай байж яаж чадах юм бэ? Туршлагаа хуваалцаж, ярилцана гэдэг нь Бурханы үгийн туршлага, мэдлэгээ нөхөрлөнө гэсэн үг юм. Энэ бол зүрх сэтгэлдээ байгаа бодол нэг бүрээ, байдлаа, өөртөө илэрсэн завхарсан зан чанараа хэлж ярих тухай юм. Энэ бол эдгээрийг ялган таних боломжийг бусдад олгож, дараа нь үнэнийг нөхөрлөснөөр асуудлыг шийдвэрлэх тухай юм. Туршлагаа ийм маягаар нөхөрлөх л хүн болгонд ашиг тустай, хүн болгон үр шимийг нь хүртдэг. Энэ л жинхэнэ чуулганы амьдрал билээ. Энэ нь ердөө л Бурханы үг, магтан дууны мэдлэгийн талаарх хоосон яриа төдий, гүнзгийрүүлж ярилгүйгээр, бодит байдал, асуудлаа авч хэлэлцэхгүйгээр хүссэнээрээ ярьдаг бол иймэрхүү нөхөрлөл ашиг тус авчрахгүй. Хүн болгон хоосон сургаал, онолын мэдлэгийн талаар ярьдаг ч бодит туршлагаас олж авсан мэдлэгийнхээ талаар юу ч хэлдэггүй бол, үнэнийг нөхөрлөж байхдаа хувийн амьдрал, бодит амьдралын асуудал, дотоод ертөнцийнхөө талаар ярихаас зайлсхийдэг бол яаж чин сэтгэлийн яриа өрнүүлж чадах юм бэ? Жинхэнэ итгэлцэл яаж байх юм бэ? Байх боломжгүй! Эхнэр нь зүрх сэтгэлдээ байгаа үгээ нөхөртөө хэзээ ч хэлдэггүй бол үүнийг дотно харилцаанд тооцох уу? Тэд бие биеийнхээ оюун санаанд байгаа зүйлийг мэдэж чадна гэж үү? (Үгүй ээ, чадахгүй.) Тэгвэл тэд “Би чамд хайртай” гэж байнга хэлдэг байлаа гэж бодъё. Тэд зөвхөн үүнийг хэлдэг ч сэтгэлийнхээ гүнд үнэндээ юу бодож байгаа, хамтрагчаасаа юу хүлээдэг, тэдэнд ямар асуудал байгааг бие биедээ хэзээ ч илчилж, хэлдэггүй. Тэд хэзээ ч бие биедээ итгэж хэлдэггүй, хамт байхдаа бие биедээ өнгөн дээрээ сайхан хандахаас өөр зүйлгүй. Тэгэхээр тэр хоёр үнэхээр эхнэр нөхөр мөн гэж үү? Яриангүй биш! Үүнтэй адил ах эгч нар бие биедээ итгэж ярьж, бие биедээ тусалж, нэг нэгнээ хангаж чаддаг болохын тулд хүн бүр жинхэнэ туршлагаа ярих ёстой. Хэрвээ чи жинхэнэ туршлагынхаа талаар юу ч хэлдэггүй, хүний ойлгодог бичиг үсэг, хоосон сургаал л номлодог, Бурханд итгэх итгэлийн талаар багахан сургаал л номлож, улиг болсон утгагүй үг л хэлдэг, зүрх сэтгэлдээ байгаа зүйлийнхээ талаар сэтгэлээ уудалдаггүй бол чи үнэнч хүн биш, чи үнэнч хүн байх чадваргүй юм байна. Үүнтэй адилхан жишээ ашиглаваас: эхнэр нөхөр хоёр хэдэн жил хамт амьдрахдаа үе үе маргалдаж, бие биедээ дасахыг хичээдэг. Гэхдээ та хоёр хоёулаа хэвийн хүн чанартай, чи нөхөртэйгөө, нөхөр чинь чамтай амьдрал, ажил дээр тулгардаг аливаа бэрхшээл, сэтгэлийн гүндээ бодож байгаа бүх зүйл, аливааг яаж зохицуулахаар төлөвлөж байгаа, хүүхдүүдийнхээ ирээдүйн төлөвлөгөөний талаар үргэлж зүрх сэтгэлээсээ ярьж, энэ бүх зүйлийг хамтрагчдаа хэлдэг бол та хоёр бие биедээ онцгойлон дотно санагдахгүй гэж үү? Гэхдээ хэрвээ тэр чамд сэтгэлийн гүн дэх бодлоо хэзээ ч хэлдэггүй, цалингаа л гэртээ авчирдаг бол, өөрийнхөө бодлын талаар чи түүнд хэзээ ч ярьдаггүй, бие биедээ хэзээ ч итгэж ярьдаггүй бол та хоёрын сэтгэл холдохгүй гэж үү? Та хоёр бие биеийнхээ бодол, төлөвлөгөөг ойлгодоггүй учраас тэгэх нь лавтай. Эцэст нь хамтрагч чинь ямар хүн болохыг чи хэлж чадахгүй, тэр ч чамайг ямар хүн болохыг хэлж чадахгүй. Чи түүний хэрэгцээг ойлгохгүй, тэр ч чинийхийг ойлгохгүй. Хүмүүс үг хэлээрээ юм уу сүнсээрээ харилцдаггүй бол тэдний хооронд дотно харилцаа байх боломжгүй, бие биеэ хангаж, нэгэн нэгэндээ тусалж чадахгүй. Та нар үүнийг туулж мэдэрсэн тийм үү? Найз чинь чамд бүх зүйлээ итгэн ярьж, бодож байгаа зүйлээ, тээж байгаа аливаа зовлон зүдгүүр, аз жаргалаа хэлбэл чи түүнтэй онцгойлон дотно болсон мэдрэмж төрөхгүй гэж үү? Тэр чамд үүнийг хэлэхийг хүсэж байгаагийн шалтгаан нь чи ч бас түүнд сэтгэлийн гүн дэх бодлоо итгэж хэлсэнд байгаа юм. Та нар онцгойлон дотно болж, үүний улмаас та нар маш эвтэй байж, бие биедээ тусалж чаддаг. Чуулган дахь ах эгч нар хоорондоо ингэж харилцаж, ярилцахгүйгээр зохицож эвтэй байж чадахгүй, үүргээ гүйцэтгэхдээ сайн хамтарч ажиллах боломжгүй санагдана. Тийм ч учраас үнэнийг нөхөрлөхийн тулд сүнсээрээ ярилцаж, зүрх сэтгэлээсээ ярилцаж чаддаг байх шаардлагатай. Үнэнч хүн байхад хүнд байх ёстой зарчмуудын нэг нь энэ юм.

Үнэнч хүн байхын тулд үнэнийг хэлж, чин сэтгэлээсээ ярих ёстой, хэрвээ худал хэлж, хууран мэхлэх юм бол сэтгэлээ нээж, өөрийгөө илчилж, буруугаа хүлээн зөвшөөрөх ёстой гэдгийг сонсох үедээ зарим хүн: “Үнэнч байх хэцүү юм. Би боддог бүхнээ бусдад хэлэх ёстой гэж үү? Эерэг зүйлийг л ярилцахад хангалттай бус уу? Би бусдад хар бараан, завхарсан талаа хэлэх хэрэггүй биз дээ?” гэдэг. Хэрвээ чи эдгээр зүйлийг бусдад хэлдэггүй, өөрийгөө задлан шинжилдэггүй бол өөрийгөө хэзээ ч мэдэхгүй; мөн ямаршуу зүйл болохоо хэзээ ч танихгүй бөгөөд бусад хүн хэзээ ч чамд итгэж чадахгүй. Энэ бол баримт. Хэрэв бусад хүний итгэлийг хүлээх хүсэлтэй бол чи эхлээд үнэнч байх ёстой. Үнэнч хүн байхын тулд чи эхлээд зүрх сэтгэлээ нээх ёстой, ингэснээр хүн бүр үүнийг харж, бодож байгаа бүхнийг чинь харж, үнэн нүүр царайг чинь харж чадна; чи сайхан харагдахын тулд дүр эсгэж, дүр үзүүлэхээр оролдох ёсгүй. Тэр үед л хүмүүс чамд итгэж, үнэнч хэмээн тооцох болно. Энэ бол хамгийн үндсэн хэрэгжүүлэлт бөгөөд үнэнч хүн байхын урьдач нөхцөл юм. Чи үргэлж дүр эсгэж, ариун, эрхэм дээд, агуу дүр үзүүлж, өндөр ёс суртахуунтай царайлж байна. Тэгээд хүмүүст завхрал, дутагдлаа харуулдаггүй. Мөн өөрийгөө шулуун шударга, агуу, өөрийгөө золиослогч, шударга, хувиа хичээдэггүй гэж итгүүлэхийн тулд хүмүүст хуурамч дүр харуулдаг. Энэ нь ов мэхтэй, хуурамч байдал биш гэж үү? Яваандаа хүмүүс чамайг нэвт шувт харж чаддаг болохгүй гэж үү? Тиймээс бүү дүр эсгэ, бүү өөрийгөө хайрцагла; харин өөрийгөө болон зүрх сэтгэлээ ил болгон бусдад харуул. Хэрэв чи зүрх сэтгэлээ уудлан бусдад харуулж, эерэг ч бай, сөрөг ч бай, бүх бодол, төлөвлөгөөгөө ил болгож чаддаг бол үнэнч байгаа хэрэг бус уу? Хэрэв чи өөрийгөө ил болгон бусдад харуулж чадвал Бурхан ч бас чамайг хараад, “Чи өөрийгөө ил болгон бусдад харуулсан тул Миний өмнө ч бас үнэнч байгаа нь лавтай” хэмээн хэлнэ. Хэрэв чи зөвхөн бусдын нүднээс далдуур Бурханд өөрийгөө ил болгож, бусадтай хамт байхдаа үргэлж агуу, эрхэм дээд, шулуун шударга, аминч бус дүр эсгэдэг бол Бурхан юу гэж бодож, юу гэж хэлэх вэ? “Чи үнэхээр ов мэхтэй хүн. Туйлын хоёр нүүртэй, шалихгүй, мөн үнэнч хүн биш юм” гэж Тэр хэлнэ. Бурхан чамайг тийнхүү яллана. Хэрэв чи үнэнч шударга хүн байхыг хүсвэл Бурханы өмнө ч бай, бусад хүмүүсийн өмнө ч бай, өөрийнхөө илэрхийлэл, сэтгэлийн үгийг ил тод, нээлттэй байлгаж чаддаг байх ёстой. Ингэх амархан уу? Үүний тулд хэсэг хугацаанд дадлагажихын зэрэгцээ байнга Бурханд залбирч, найдах шаардлагатай. Чи бүх хэрэг явдал дээр зүрх сэтгэлдээ байгаа үгээ энгийнээр, нээлттэй ярьж дадах ёстой. Ингэж дадлагажвал чи ахиц гаргаж чадна. Хэрвээ чи томоохон бэрхшээлтэй тулгарвал Бурханд залбирч, үнэнийг эрж хайх ёстой. Чи үнэнийг хэрэгжүүлж чаддаг болтлоо зүрх сэтгэлдээ тэмцэж, махан биеийг ялан дийлэх хэрэгтэй. Өөрийгөө ингэж дадлагажуулснаар зүрх сэтгэл чинь аажмаар нээлттэй болно. Чи улам гэнэн цагаан болж, үг яриа, үйлдлийн чинь үр дагавар өмнөхөөсөө өөр байх болно. Худал хэлж, хуурч мэхлэх чинь улам багасаж, Бурханы өмнө амьдарч чаддаг болно. Тэр үед чи үндсэндээ үнэнч хүн болсон байна.

Сатанд завхруулагдсан хүн төрөлхтөн бүхэлдээ сатанлаг зан чанартай амьдардаг. Хүмүүс Сатантай адил дүр эсгэж, өөрийгөө бүх талаар хайрцаглаж, бүхий л хэрэг явдал дээр хуурч мэхлэн, тоглоом тоглоход хүрдэг. Тэдэнд хуурч мэхлэн, тоглоом тоглоход хүрдэггүй зүйл гэж байдаггүй. Дэлгүүрээс юм худалдаж авах шиг энгийн үйлдэл дээр хүртэл зарим хүн зальжин тоглоом тоглодог. Жишээ нь тэд хамгийн загварлаг хувцас худалдаж авсан байж болно. Тэр хувцас тэдэнд үнэхээр таалагдаж байгаа ч ах эгч нар өөрийнх нь талаар ярьж, өөрийг нь хөнгөмсөг гэж хэлнэ гэж айгаад тэр хувцсаа чуулганд өмсөж зүрхэлдэггүй. Тиймээс тэд бусдын нүднээс далдуур өмсдөг. Энэ ямар зан авир вэ? Энэ бол ов мэхтэй, зальжин зан чанарын илрэл билээ. Хэн нэгэн загварлаг хувцас худалдаж авчхаад ах эгч нарынхаа өмнө яагаад өмсөж зүрхлэхгүй болов? Тэд зүрх сэтгэлдээ загварлаг юманд дурлаж, шүтлэггүй хүмүүсийн адилаар хорвоогийн чиг хандлагыг дагадаг. Ах эгч нар өөрийг нь нэвт шувт харж, ямар хөнгөмсөг болохыг нь, төлөв төвшин, шулуун шударга хүн биш гэдгийг нь олж харах вий гэж тэд айдаг. Тэд зүрх сэтгэлдээ загварлаг зүйлсийг эрэлхийлж, тийм зүйлийг орхиж түвддэггүй учраас тэрийгээ гэртээ л өмсөж чаддаг, ах эгч нартаа харуулахаас айдаг. Дуртай зүйлээ ил харуулж болохгүй юм бол тэрийгээ больж яагаад болдоггүй юм бэ? Тэд сатанлаг зан чанартаа захирагдаж байгаа бус уу? Тэд бичиг үсэг, хоосон сургаал байнга хэлж, үнэнийг ойлгосон юм шиг байдаг хэр нь үнэнийг хэрэгжүүлж чаддаггүй. Энэ бол сатанлаг зан чанараар амьдардаг хүн юм. Хэн нэгний үг яриа, үйлдэл нь үргэлж хуурамч байдаг бол, ямар хүн болохоо бусдад харуулдаггүй бол, бусдын өмнө үргэлж үнэн сүсэгтэй хүний дүр эсгэдэг бол тэд фарисайчуудаас ямар ялгаатай юм бэ? Тэд янхны амьдралаар амьдрахыг хүсдэг атлаа бас ариун явдалдаа хөшөө босгуулахыг хүсдэг. Тэд этгээд хувцсаа олны өмнө өмсөж чадахгүй гэдгээ сайн мэдэж байсан байж яагаад худалдаж авсан бэ? Ингэх нь мөнгөний гарз биш үү? Яагаад гэвэл тэд тиймэрхүү зүйлд дуртай бөгөөд тэр хувцсанд сэтгэл нь татагдсан учраас тэрийг худалдаж авмаар санагдсан. Гэвч худалдаж авмагцаа тэрийгээ гадуур өмсөж чаддаггүй. Хэдэн жил өнгөрсний дараа тэрийг худалдаж авсандаа тэд харамсаж, гэнэтхэн ухаардаг: “Би яагаад ийм мунхаг, тийм зүйл хийхээр жигшүүртэй байж чадав аа?” Тэд хүртэл хийсэн зүйлээсээ жигшдэг. Гэхдээ тэд дуртай, эрэлхийлдэг зүйлээ орхиж чаддаггүй учраас үйлдлээ хянаж чаддаггүй. Тиймээс өөрийгөө сэтгэл хангалуун болгохын тулд хоёр нүүртэй байх тактик, заль мэх хэрэглэдэг. Тэд ийм шалихгүй хэрэг явдал дээр ов мэхтэй зан чанар харуулж байгаа бол том зүйл дээр үнэнийг хэрэгжүүлж чадах уу? Тэгэх боломжгүй. Уг чанартаа тэд ов мэхтэй бөгөөд хуурч мэхлэх нь тэдний амин цэг гэдэг нь илэрхий байна. Зургаа, долоо настай нэг хүүхэд нэг удаа гэрийнхэнтэйгээ гоё юм иджээ. Бусад хүүхэд юу идсэнийг нь асуухад нүдээ цавчлаад “Би мартчихжээ” гэж хэлэх боловч үнэн хэрэгтээ тэр ердөө л тэдэнд хэлэхийг хүсээгүй. Тэр дөнгөж сая идсэн зүйлээ үнэхээр мартсан байж болох уу? Зургаа, долоон настай энэ хүүхэд худал хэлж чадахаар байж. Ингэ гэж том хүн түүнд зааж өгөв үү? Гэр бүлийн орчны нөлөө байв уу? Үгүй, энэ бол хүний уг чанар, удам. Хүн ов мэхтэй зан чанартай төрдөг. Үнэндээ тэр хүүхэд ямар ч сайхан зүйл идсэн, тэр нь хэвийн зүйл байсан. Эцэг эх нь түүнд зориулж үүнийг хийсэн, тэр өөр хэн нэгний хоолыг хулгайлаагүй. Энэ хүүхэд ийм нөхцөл байдалд, тэгэх огтхон ч шаардлагагүй байхад худал хэлж чадаж байгаа юм чинь бусад хэрэг явдал дээр худал хэлэх бүр ч их магадлалтай бус уу? Энэ нь ямар асуудлыг харуулж байна вэ? Түүний уг чанарт асуудал байгаа бус уу? Тэр хүүхэд одоо өсөж том болоод худал хэлэх нь түүний уг чанар болсон. Тэр үнэхээр ов мэхтэй хүн, хар багаас нь л тэр нь харагдаж байв. Ов мэхтэй хүмүүс өөрийн эрхгүй худал хэлж, бусдыг мэхэлдэг, худал хэлж, хуурч мэхлэх нь хэзээ ч хаана ч илэрч болно. Тэд ийм зүйлийг яаж хийхийг сурах, заалгах шаардлагагүй, тэгэх чадвартай төрдөг. Тэр хүүхэд тийм багаасаа хүмүүсийг мэхлэхээр худал үг зохиож чадаж байгаа юм чинь худал хэлж байгаа нь үнэхээр нэг удаагийн гэм буруу байж болно гэж үү? Лавтай тийм биш. Энэ нь тэр уг чанар-мөн чанартаа ов мэхтэй хүн болохыг харуулдаг. Ийм энгийн зүйлийг ялган танихад амархан биш гэж үү? Хүн хүүхэд байхаасаа худал хэлж ирсэн, үргэлж худал хэлдэг, тэр ч байтугай тэгэх шаардлагагүй энгийн хэрэг явдал дээр хүртэл хүмүүст худал хэлж, хүмүүсийг мэхэлдэг бол, худал хэлэх нь тэдний уг чанар болсон бол тэдэнд өөрчлөгдөхөд амаргүй байх болно. Тэд бол жинхэнээсээ ов мэхтэй хүн юм. Ов мэхтэй хүмүүс аврагдаж чадахгүй гэж яагаад хэлдэг вэ? Яагаад гэвэл үнэнийг хүлээн авах нь эргэлзээтэй учраас тэднийг ариусгаж, өөрчлөх боломжгүй байдаг. Бурханы авралыг хүлээн авч чадах хүмүүс нь өөр байдаг. Тэд анхнаасаа харьцангуй цайлган, багахан худал хэлбэл улайж, тавгүй санагдах магадлалтай. Иймэрхүү хүн үнэнч хүн болоход амархан: Худал хэлж, хуурч мэхэл гэж түүнээс хүсвэл түүнд хэцүү санагдана. Худал хэлэх үедээ бүх үгээ хэлж чадахгүй, хүн болгон тэр дор нь мэднэ. Энэ бол харьцангуй энгийн хүмүүс бөгөөд үнэнийг хүлээж авч чадвал авралд хүрэх илүү магадлалтай. Иймэрхүү хүн зөвхөн онцгой нөхцөл байдалд, гарах гарцгүй болсон үедээ л худал хэлдэг. Ерөнхийдөө тэд үргэлж үнэнийг хэлж чаддаг. Тэд үнэнийг эрэлхийлж байгаа л бол хэдхэн жил хүчин чармайлт гаргаад завхралын энэ талыг таягдан хаяж чадах бөгөөд тэр үед үнэнч хүн болоход тэдэнд хэцүү биш байх болно.

Үнэнч хүн байхыг шаарддаг Бурханы стандарт юу вэ? Бурханы үгийн энэ бүлгийн Гурван сануулгад дурдсан Бурханы шаардлага нь ямар вэ? (“Үнэнч байдал гэдэг нь Бурханд зүрх сэтгэлээ өгөх, бүх зүйл дээр Бурханд үнэн сэтгэлээсээ хандаж, бүх зүйл дээр Түүнтэй илэн далангүй байж, бодит баримтыг хэзээ ч нуухгүй байж, дээд, доод хүмүүсээ мэхлэхээр оролдохгүй байж, Бурханд бялдуучлах зүйл хэзээ ч хийхгүй байна гэсэн үг юм. Товчхондоо үнэнч байна гэдэг нь өөрийн үйлдэл болон үгийг цэвэр байлгаж, Бурханыг ч, хүнийг ч мэхлэхгүй байх явдал билээ… Хэрвээ үг чинь шалтаг болон хэрэггүй зөвтгөлөөр дүүрэн бол Би чамайг үнэнийг хэрэгжүүлэх дургүй хүн гэж хэлнэ. Хэрвээ чамд хуваалцахыг хүсдэггүй олон нууц байдаг бол, хэрвээ чи өөрийнхөө нууцыг буюу өөрийнхөө бэрхшээлийг бусдын өмнө дэлгэж, гэрлийн замыг эрж хайх маш дургүй бол чи авралыг амархан хүртэж, харанхуйгаас хялбархан гарч ирж чадахгүй хүн юм гэж Би хэлнэ” (Үг. I Боть: Бурханы илрэлт ба ажил).) Онцгой чухал нэг өгүүлбэр энд бий. Та нар үүнийг юу болохыг харж байна уу? (Бурхан ингэж хэлсэн байдаг: “Хэрвээ чамд хуваалцахыг хүсдэггүй олон нууц байдаг бол, хэрвээ чи өөрийнхөө нууцыг буюу өөрийнхөө бэрхшээлийг бусдын өмнө дэлгэж, гэрлийн замыг эрж хайх маш дургүй бол чи авралыг амархан хүртэж, харанхуйгаас хялбархан гарч ирж чадахгүй хүн юм гэж Би хэлнэ.”) Тийм ээ, тийм шүү. Бурхан: “Хэрвээ чамд хуваалцахыг хүсдэггүй олон нууц зүйл байдаг бол” гэсэн. Хэлж зүрхэлдэггүй олон зүйл, дэндүү олон бараан тал хүмүүст байдаг. Тэдний өдөр тутмын үйлдлийн аль нь ч Бурханы үгтэй нийцдэггүй бөгөөд тэд махан биеэс урвадаггүй. Тэд хүссэнээ хийдэг, Бурханд олон жил итгэсний дараа ч үнэн-бодит байдалд ороогүй байдаг. “Хэрвээ чи өөрийнхөө нууцыг буюу өөрийнхөө бэрхшээлийг бусдын өмнө дэлгэж, гэрлийн замыг эрж хайх маш дургүй бол чи авралыг амархан хүртэж, харанхуйгаас хялбархан гарч ирж чадахгүй хүн юм гэж Би хэлнэ.” Энд Бурхан хүмүүст хэрэгжүүлэлтийн зам олгосон бөгөөд хэрэв чи энэ маягаар хэрэгжүүлэлгүй, зүгээр л уриа лоозон, хоосон сургаал хашхирдаг бол авралыг амархан хүлээн авахгүй хүн байна. Энэ нь авралтай үнэхээр холбоотой байдаг. Аврагдана гэдэг хүн нэг бүрд маш чухал. Бурхан өөр хаа нэгтээ “авралыг амархан хүртэхгүй” гэж хэлсэн үү? Өөр газарт Бурхан аврагдах хэцүү тухай бараг хэлдэггүй боловч үнэнч байх тухай ярихдаа, “Хэрэв чи үнэнч шударга хүн биш бол аврахад маш хэцүү хүн байна” гэж үнэхээр хэлдэг. “Авралыг амархан хүртэхгүй” гэдэг нь үнэнийг хүлээж авдаггүй бол аврагдахад хэцүү байх болно гэсэн үг юм. Авралд хүрэх зөв замыг чи сонгох чадваргүй учраас аврагдах боломжгүй болно. Бурхан хүмүүст чөлөөт орон зай өгөхийн тулд ийм хэллэг хэрэглэдэг. Өөрөөр хэлбэл, чамайг аврахад амаргүй боловч Бурханы үгийг хэрэгжүүлбэл авралд хүрэх найдвар чамд байна. Энэ бол үүний эсрэг утга нь. Хэрвээ чи Бурханы үгийн дагуу хэрэгжүүлдэггүй, нууц, төвөгтэй асуудлаа хэзээ ч задлан шинжилдэггүй, бусадтай нөхөрлөхдөө хэзээ ч нээлттэй байдаггүй, завхрал, хөнөөлт алдаа дутагдлаа тэдэнтэй нөхөрлөж, шинжилж, ил болгодоггүй бол чи аврагдаж чадахгүй. Яагаад тэр вэ? Чи өөрийгөө ийм маягаар илчилж, задлан шинжлэхгүй бол завхарсан зан чанараа үзэн ядахгүй, тэгээд завхарсан зан чанар чинь хэзээ ч өөрчлөгдөхгүй. Чи өөрчлөгдөж чадахгүй юм бол аврагдах талаар бодож яаж чадаж байна аа? Бурханы үг үүнийг тодорхой харуулдаг, эдгээр үг Бурханы хүслийг харуулдаг. Хүмүүс үнэнч байх ёстой гэдгийг Бурхан яагаад үргэлж онцолдог вэ? Яагаад гэвэл үнэнч байх нь маш чухал, хүн Бурханд дуулгавартай байж чадах эсэх, авралд хүрч чадах эсэх нь үүнээс шууд хамаардаг. Зарим хүн: “Би биеэ тоосон, өөрийгөө зөвтгөдөг, үргэлж уурлаж, завхралаа харуулдаг” гэж хэлдэг. Зарим нь: “Би маш хөнгөмсөг, нэрэлхүү, хүмүүс надад тал засахад дуртай” гэж хэлдэг. Энэ бүгд нь хүмүүст гаднаасаа харагддаг, том асуудал биш. Эдгээрийн талаар чи үргэлжлүүлж яриад байх хэрэггүй. Чиний зан чанар, зан ааш ямар ч бай, Бурханы шаарддаг үнэнч хүн байж чадаж байгаа цагт чи аврагдаж чадна. Тэгвэл та нар юу гэх вэ? Үнэнч байх чухал уу? Энэ бол хамгийн чухал зүйл, тийм ч учраас Бурхан Өөрийн үгийн Гурван сануулга бүлэгт үнэнч байх тухай ярьдаг. Бусад бүлэгтээ Тэр итгэгчид хэвийн сүнслэг амьдрал, чуулганы зөв амьдралтай байх ёстойг байнга дурдаж, хэвийн хүн чанарыг хэрхэн амьдран харуулах ёстойг тодорхойлдог. Эдгээр асуудлын талаарх Түүний үг ерөнхий, хэт нарийвчилж, дэлгэрэнгүй авч үздэггүй. Гэхдээ Бурхан үнэнч байх талаар ярихдаа хүмүүсийн дагах замыг зааж өгдөг. Тэр хүмүүст хэрхэн хэрэгжүүлэхийг хэлж өгч, нэлээд дэлгэрэнгүй, тодорхой ярьдаг. Бурхан ингэж хэлсэн байдаг: “Хэрвээ чамд хуваалцахыг хүсдэггүй олон нууц байдаг бол, хэрвээ чи өөрийнхөө нууцыг буюу өөрийнхөө бэрхшээлийг бусдын өмнө дэлгэж, гэрлийн замыг эрж хайх маш дургүй бол чи авралыг амархан хүртэж, харанхуйгаас хялбархан гарч ирж чадахгүй хүн юм гэж Би хэлнэ.” Үнэнч байх нь авралд хүрэхтэй холбоотой. Тэгэхээр хүмүүсийг үнэнч байхыг Бурхан яагаад шаарддаг гэж та нар бодож байна вэ? Энэ нь хүний зан авирын үнэнийг хөнддөг. Бурхан үнэнч хүмүүсийг авардаг бөгөөд хаанчлалдаа авахыг хүсдэг хүмүүс нь үнэнч хүмүүс юм. Чи худал хэлж, хуурч мэхлэх чадвартай бол ов мэхтэй, шударга бус, муу санаатай хүн байна, үнэнч хүн биш байна. Хэрвээ чи үнэнч хүн биш бол Бурхан чамайг аврах боломжгүй, бас чи яавч аврагдаж чадахгүй. Чи өөрийгөө одоо маш үнэн сүсэгтэй, биеэ тоогоогүй, өөрийгөө зөвтгөдөггүй, үүргээ гүйцэтгэхдээ төлөөс төлж чаддаг, эсвэл сайн мэдээ түгээж, олон хүнийг элсүүлж чаддаг гэж хэлдэг. Гэхдээ чи үнэнч биш, одоо ч ов мэхтэй хэвээр, огтхон ч өөрчлөгдөөгүй болохоор аврагдаж чадах уу? Огтхон ч чадахгүй. Тиймээс аврагдахын тулд Бурханы үг, шаардлагын дагуу эхлээд үнэнч байх ёстойг Бурханы эдгээр үг хүн болгонд сануулдаг. Тэд сэтгэлээ уудалж, завхарсан зан чанар, санаа зорилго, нууцаа илчилж, гэрлийн замыг эрж хайх ёстой. “Гэрлийн замыг эрж хайх” гэдэг нь юу гэсэн үг вэ? Энэ бол завхарсан зан чанараа шийдвэрлэхийн тулд үнэнийг эрж хайна гэсэн үг. Завхрал, үйлдлийнхээ цаад зорилго, санаархлыг илчлэх үедээ чи бас өөрийгөө задлан шинжилж, дараа нь эрж хайдаг: “Би яагаад тэгсэн юм бол? Бурханы үгийн үндэс үүнд байна уу? Энэ нь үнэнтэй нийцэж байна уу? Үүнийг хийснээрээ би санаатайгаар буруу зүйл хийж байна уу? Бурханыг хуурч байна уу? Хэрвээ би Бурханыг хуурч байгаа бол ингэх ёсгүй, Бурханы шаарддаг, Бурханы хэлдэг зүйлийг хараад үнэн-зарчим юу болохыг олж мэдэх хэрэгтэй.” Үнэнийг эрж хайх гэж үүнийг хэлдэг, гэрэлд алхах гэж үүнийг хэлдэг. Хүмүүс үүнийг тогтмол хэрэгжүүлж чадвал үнэхээр өөрчлөгдөж чаддаг бөгөөд ингэснээр авралд хүрч чаддаг.