Яг одоо та нар бүгдээрээ үүргээ тун эрч хүчтэй гүйцэтгэж байгаа бөгөөд бага зэрэг зовж чадаж байгаа. Тэгэхээр амь-оролтын тал дээр урагшлах зам байгаа юу? Шинэ гэгээрэл, эсвэл шинэ гэрэл олж хардаг уу? Бурханд итгэдэг хүмүүсийн хувьд амь-оролт бол нэн чухал асуудал, үүргээ гүйцэтгэх ч мөн адил; харин үүргээ сайн гүйцэтгэж чаддаг, боломжийн стандартад нийцдэг, үүргээ үнэнчээр гүйцэтгэдэг байх—эдгээрт хүрэх ямар арга зам байдаг вэ? (Үнэнийг эрэлхийлэх.) Зөв, чи үнэнийг эрэлхийлэх ёстой. Үнэнийг эрэлхийлэх ямар арга зам байдаг вэ? Бурханы үгийг илүү их унших ёстой. Бурханы үг л үнэн. Чи үнэнийг олж авахын тулд Бурханы үгийг хэрэгжүүлж, илүү ойр ойрхон туулж мэдрэх ёстой бөгөөд тэгсэн цагт л үнэнийг ойлгож чадна. Тиймээс үнэнийг ойлгохын тулд Бурханы үгэнд хичээл зүтгэл гаргах ёстой бус уу? Зарим хүн: “Эдгээр жилүүдэд би Бурханд итгэж, Бурханы цөөнгүй үгийг уншиж, зарим үнэнийг үнэхээр ойлгосон ч ер бусын зүйл надад тохиолдох үед замаа олж чадахгүй, үнэнийг яаж хэрэгжүүлэхээ мэдэхгүй юм. Ойлгодог, ярьдаг зүйлээ би яагаад ашиглаж чаддаггүй юм бэ? Би бичиг үсэг, хоосон сургаал л мэддэг, аливаа зүйл тохиолдох үед үнэнийг хэрхэн хэрэгжүүлэхээ мэддэггүй болохоо энэ үед ухаардаг. Би маш ядуу, хөөрхийлөлтэй” гэдэг. Зарим хүн нөхөрлөхдөө ер нь тасралтгүй урсган ярьж, тэр ч байтугай Бурханы зарим үгийг цээжээр уншиж чаддаг болохоор өөрийгөө үнэнийг ойлгодог, сүнслэг, зарим нэг үнэн-бодит байдалтай болсон гэж боддог ч нэг л өдөр өөрсдийнх нь хүсэлд нийцэхгүй зүйл тохиолдох үед Бурханы талаар үзэлтэй болж эхэлнэ. Заримдаа тэд Бурханы талаар гомдоллож ч мэднэ. Тэдний завхарсан зан чанар илчлэгдэх бөгөөд хэчнээн их залбираад ч асуудлаа шийдвэрлэж чадахгүй. Бусад хүн үнэний талаар тэдэнтэй нөхөрлөх үед тэд: “Би энэ хоосон сургаалыг чамаас илүү ойлгодог. Үнэнийг ойлгох тал дээр би чамаас илүү ойлгодог, хоосон сургаал номлох тал дээр яаж ярихыг би чамаас илүү мэднэ, номлол сонсох тал дээр би чамаас илүү сонссон, хичээл зүтгэл гаргах тал дээр би чамаас илүү гаргадаг, Бурханд итгэх тал дээр би чамаас удаан итгэсэн. Надад сургах гэж бүү оролд, би бүгдийг ойлгодог” гэж хэлдэг. Тэд бүгдийг ойлгодог гэж боддог ч санаархал, дур хүсэлдээ хөтлөгдөж, завхарсан зан чанартаа захирагдахаараа яахаа мэддэггүй. Байнга улиг домог болтол ярьдаг сүнслэг сургаал нь тэдний бэрхшээлийг шийдвэрлэж чаддаггүй. Тэдний биеийн хэмжээ үнэндээ том уу, жижиг үү? Тэд үнэнийг ойлгодог гэж боддог мөртөө одоогийн бэрхшээлээ яагаад шийдвэрлэж чаддаггүй юм бэ? Энд юу болоод байна вэ? Та нар иймэрхүү асуудалтай байнга тулгардаггүй гэж үү? Энэ бол амь-оролтын тухайд итгэгчдэд тулгардаг нийтлэг бэрхшээл бөгөөд хүний хамгийн том бэрхшээл юм. Өөрт чинь ямар нэгэн зүйл тохиолдохоос өмнө өөрийгөө аль хэдийн хэсэг хугацаанд Бурханд итгэсэн, тодорхой хэмжээний биеийн хэмжээ, суурьтай болсон, бусад хүнд аливаа юм тохиолдоход тэднийг бага зэрэг нэвт харж чадна гэж чи бодож магадгүй. Тэр ч байтугай чи үүргээ гүйцэтгэхдээ нэлээд зовж зүдэрч, асар их төлөөс төлж, бие махбодын өвчин зовлон, өө сэв, алдаа дутагдал гэх мэт олон бэрхшээлээ давж гарч чадах боловч шийдвэрлэхэд хамгийн хэцүү асуудал бол хүмүүсийн үргэлж илчилдэг элдэв янзын завхарсан зан чанар юм. “Завхарсан зан чанар” гэдэг нь хүмүүст танил нэр томьёо боловч завхарсан зан чанар гэж яг юу болох, ямар илчлэл завхарсан зан чанарыг бүрдүүлдэг, ямар бодол, үйлдэл завхарсан зан чанарын үр дүн болохыг хүн бүр сайн мэддэггүй. Хүмүүс завхарсан зан чанар гэж юу болох, ямар үйлдэл завхарсан зан чанарын илчлэл болохыг ойлгож, ухаараагүй бол завхарсан зан чанараар амьдарч байхдаа ч гэсэн өөрсдийгөө нүгэл үйлдэхгүй л бол үнэнийг хэрэгжүүлж байгаа гэж бодож магадгүй бус уу? Та нар ийм байдалтай байдаг уу? (Байдаг.) Завхарсан зан чанар гэж юу болохыг огтхон ч ойлгож, ухаарахгүй бол чи өөрийгөө мэдэж чадах уу? Завхарсан уг чанараа ухаж ойлгож чадах уу? Яавч чадахгүй. Завхарсан зан чанар гэж юу болохыг мэдэхгүй бол үнэнийг хэрэгжүүлэхдээ хэрхэн үйлдэх, ямар үйлдэл нь зөв, ямар нь буруу болохыг чи мэдэж чадах уу? Яавч чадахгүй. Тиймээс өөрийгөө мэддэггүй хүмүүс амь-оролттой болохгүй.

Амь-оролтын зам олон байдлыг хөнддөг. Та нар “байдал” гэдэг энэ үгийг бүгдээрээ мэдэх байх, гэхдээ энэ нь юуг хэлдэг вэ? Та нар үүнийг юу гэж ойлгодог вэ? (Байдал гэдэг нь аливаа юм тохиолдох үед хүнээс гарч ирдэг үзэл санаа, бодол бөгөөд хүний хэл яриа, биеэ авч явах байдал, сонголтод нөлөөлж, тэдгээрийг удирдаж чадна. Энэ бүгд нь байдал юм.) Дөхөж байна. Өөр ярих хүн байна уу? (Байдал гэдэг нь хүн тодорхой хугацаанд, тодорхой асуудал дээр, жишээлбэл, ноцтой засалт туулах юм уу зарим нэг бэрхшээлтэй тулгарах үедээ нэг төрлийн завхарсан зан чанартаа захирагдсаны улмаас сөрөг, нэлээд хэвийн бус байдалтай амьдарч байна гэсэн үг.) (Саяхан үүргээ гүйцэтгээд жаахан үр дүнд хүрэх үедээ би нэг тийм сэтгэл ханамжтай, бардам байдалтай байсан. Би өөрийгөө өөрчлөгдөж, үнэн-бодит байдалтай боллоо, Бурхан намайг лавтай сайшаана гэж бодсон. Үнэн хэрэгтээ Бурханы шаардлагад хүрэх яагаа ч үгүй байсан. Энэ бол нэг төрлийн биеэ тоосон, ихэрхүү байдал байсныг одоо л би ойлгож байна.) Та нарын ярьсан байдлууд бүгд сөрөг байна, тэгэхээр зөв, эерэг байдал гэж байдаг уу? (Байдаг. Жишээ нь би хамаг чадлаараа Бурханыг сэтгэл хангалуун байлгахыг хүсэх үедээ махан биеэс урваж, үнэнийг хэрэгжүүлж чаддаг: Иймэрхүү байдал нь эерэг.) Одоог хүртэл та нар байдал гэж үнэндээ юу болохыг тодорхойлохгүйгээр зарим нэг байдлыг зөвхөн дүрсэллээ. Тэгэхээр одоо, та бүгдийн хэлсэн зүйлд үндэслэн байдал гэж үнэндээ юу болохыг нэгтгэн дүгнэцгээе. “Байдал” гэж үнэндээ юуг хэлдэг вэ? Энэ бол ямар нэгэн зүйл тохиолдох үед хүмүүст төрдөг үзэл санаа, эсвэл хүмүүсийн ордог нөхцөл байдал, мөн түүнчлэн энэхүү нөхцөл байдлаас үүдэн гардаг бодол, сэтгэл санааны байдал, үзэл бодол юм. Жишээ нь, үүргээ гүйцэтгэж байхдаа засалт туулах үедээ чи урвайж, сөрөг байдалтай болно. Энэ үед чиний харуулдаг үзэл санаа, хандлага, мөн түүнчлэн үзэл бодол чинь ямар байх нь байдалтай чинь холбоотой зарим нэг нарийн ширийн зүйлс юм. Энэ нь та нарын байнга туулж мэдэрдэг зүйлтэй хамаатай бус уу? (Хамаатай.) Энэ нь хүмүүсийн амьдралтай холбоотой, энэ бол өдөр тутмын амьдралдаа хүн бүрийн холбогдож чадах, мэдэрч, туулж, тааралдаж болох зүйлс юм. Тэгвэл та нар юу гэж бодож байна: Сөрөг байдалд байх үед хүнээс юу гардаг вэ? (Буруу ойлголт, зайлсхийх, өөрийгөө хязгаарлах, аливаа бүтэлгүйтлийн дараа бүрмөсөн бууж өгөх; ноцтой тохиолдолд хүн хариуцлагаасаа бүрмөсөн зайлсхийж ч магадгүй.) Ноцтой үед хариуцлагаас зайлсхийж байгаа нь хандлага уу, байр суурь уу? Эсвэл өөр зүйл үү? (Энэ бол нэг төрлийн нөхцөл байдал, сэтгэл санааны байдал.) Энэ бол нөхцөл байдал, сэтгэл санааны байдал. Энэ үед хүн үүргээ гүйцэтгэж байхдаа хандлага нь ямар байдаг вэ? (Тэр сөрөг болж, назгайрч, ямар ч урам зориггүй болж, зүгээр л оромддог.) Энэ нь хэрэг явдлын жинхэнэ байдлыг хөнддөг. “Тэд урам зориггүй байдаг” гэж хэлэх нь утгагүй хэллэг, чи хэрэг явдлын үнэн мөнийг ярих ёстой. Хүмүүс үүргээ урам зориггүйгээр гүйцэтгэх үедээ зүрх сэтгэлдээ юу бодож байдаг вэ? Энэ үед тэд ямар завхарсан зан чанарыг харуулдаг вэ? (Тэд үүргээ гүйцэтгэхдээ хааш яаш хандаж, юмыг хайнга хийдэг.) Энэ бол зан чанар биш, харин үйлдлээр чинь чамайг тодорхойлдог тодорхойлолт бөгөөд энэ бол үйлдэх нэг арга зам юм. Гэхдээ юу чамайг хааш яаш үйлдэхэд хүргэсэн тухайд илүү гүнзгий ухаж харах хэрэгтэй бус уу? Хангалттай гүнзгий ухаж төнхвөл завхарсан зан чанараа илрүүлнэ. Хааш яаш байх нь завхарсан зан чанарын илрэл юм. Зүрх сэтгэлдээ бодож байгаа байдал чинь үүргээ гүйцэтгэхдээ хааш яаш хандахад хүргэж, өмнөхөөсөө илүү эрч хүчгүй болоход хүргэж болно. Чиний тэрхүү бодол бол завхарсан зан чанар бөгөөд тэгж бодоход хүргэсэн зүйл бол чиний уг чанар юм. Зарим хүн үүргээ гүйцэтгэж байхдаа засалттай тулгарч, “Миний чадах зүйл хязгаарлагдмал болохоор үнэндээ би хэр ихийг хийж чадах юм бэ? Би нэг их ойлгодоггүй юм чинь энэ ажлыг сайн хиймээр байвал хийх явцдаа сурах ёстой болох бус уу? Тэгэх нь надад амархан байх уу? Бурхан ерөөсөө хүмүүсийг ойлгодоггүй: энэ нь азарган тахиа өндөглөхийн үлгэр бус уу? Надаас илүү дээр ойлгодог хүнээр хийлгэ. Би үүнийг ингэж л хийж чадна, үүнээс илүү хийж чадахгүй” гэж хэлдэг. Хүмүүс үргэлж ингэж хэлж, боддог, тийм биз дээ? (Тийм ээ.) Бүгд үүнийг хүлээн зөвшөөрч чадна. Хэн ч төгс биш, хэн ч тэнгэрэлч биш, хүмүүс вакум орчинд амьдардаггүй. Бүх хүн ийм бодолтой, ийм завхралын илчлэлтэй. Бүх хүн ийм зүйл харуулж, байнга ийм байдалтай амьдарч чаддаг бөгөөд өөрийн эрхгүй тэгдэг. Тэд өөрийн эрхгүй тэгж боддог. Ямар нэгэн зүйл тохиолдохоос өмнө хүмүүс нэлээд хэвийн байдалтай байдаг ч ямар нэгэн зүйл тохиолдох үед өөр болдог бөгөөд тэднээс сөрөг байдал маш амархан, ямар ч саадгүйгээр, торохгүйгээр, бусдын турхиралт, өдөөн хатгалгагүйгээр аяндаа илчлэгдэн гардаг. Тэдэнд тулгарсан зүйл тэдний хүсэлд нийцэхгүй байгаа л бол ийм завхарсан зан чанар тэднээс цаг үргэлж, хаа сайгүй илчлэгдэн гардаг. Яагаад тэд цаг үргэлж, хаа сайгүй илчилж чаддаг вэ? Хүмүүсийн дотор иймэрхүү завхарсан зан чанар, завхарсан уг чанар байдаг болохыг энэ нь баталдаг. Хүмүүсийн завхарсан зан чанарыг бусад хүн тэдэнд тулгадаггүй, бас бусад хүн суулгадаггүй, бусад хүн зааж, өдөөн хатгаж, турхирдаг юм бүр ч биш, харин хүмүүст өөрсдөд нь байдаг юм. Хүмүүс энэхүү завхарсан зан чанараа шийдвэрлэхгүй бол зөв, эерэг байдалд амьдарч чадахгүй. Энэхүү завхарсан зан чанар яагаад үргэлж илчлэгддэг вэ? Эдгээр байдал нь буруу, хэвийн бус, үүнийг өөрчлөх ёстой гэдгээ үнэндээ та нар бүгдээрээ хэдийн мэддэг болсон. Та нар одоог хүртэл энэхүү завхарсан зан чанараа таягдан хаяж, буруу бодол, үзэл санаагаа орхиогүй л байгаа бөгөөд байдалд чинь томоохон өөрчлөлт гараагүй л байна. Арав, хорин жилийн дараа ч огтхон ч өөрчлөгдөөгүй хэвээр, завхрал харуулж байсан үеийн нөгөө л байдалдаа, илт багассан юмгүй байгаа бол ямар асуудал байна вэ? Энэ нь юуг баталдаг вэ? Энэ бүх жилийн дараа та нарын дийлэнх нь огт өсөж хөгжөөгүй, зарим нэг бичиг үсэг, хоосон сургаалыг ойлгосон төдий болдог ч үнэнийг хэрэгжүүлж чаддаггүй, туршлагын гэрчлэл хийж чаддаггүй. Учир нь та нар энэ бүх жилүүдэд үнэнийг эрэлхийлээгүй, завхарсан зан чанар чинь их өөрчлөгдөөгүй. Та нарын амийн туршлага дэндүү нимгэн бөгөөд гүнзгий биш гэдгийг энэ нь баталдаг. Та нарын одоогийн биеийн хэмжээ дэндүү жижиг, үнэн-бодит байдлын аль нь ч та нарт байхгүй гэж лавтай хэлж болно. Миний хэлсэн зүйлийг та нар хүлээж авч чадаж байна уу? Багахан бодит туршлагатай хүмүүс Миний үгийг ойлгож чадах боловч үнэнийг ойлгодоггүй, амь-оролт гэж юу болохыг хараахан мэдэхгүй хүмүүс эдгээр үгийн утга учрыг ойлгохгүй байж магад. Байдал гэж юу вэ гэж Би сая яагаад та нараас асуусан бэ? Та нар байдал гэж юу болохыг ойлгохгүй бол Миний хэлж байгааг огт ойлгохгүй, ердөө л үг сонсож, тэдгээрт зөв мэт хандана. Та нар ийм үзэл санаатай бол энэ нь та нарт туршлага байхгүй, Бурханы үгийг ойлгодоггүй гэдгийг чинь баталдаг. Хүмүүс үнэн-бодит байдалд орж, жинхэнэ амь-оролттой болохыг хүсэж байгаа бол нэлээд хэдэн байдлыг ойлгох ёстой; өөрсдийнхөө асуудлыг ойлгож, учрыг нь олж, бодит амьдрал дээр ямар байдалтай байгаагаа, тэрхүү байдал нь зөв, буруу эсэх, буруу байдалд байх үедээ ямар завхарсан зан чанар илчилдэг, энэхүү завхарсан зан чанарын мөн чанар юу болохыг хүмүүс мэддэг болох ёстой. Тэд энэ бүгдийг ухаж ойлгох ёстой. Хэрвээ чи эдгээрийг ойлгож, ухамсарлахгүй бол нэг талаар завхарсан зан чанарын мэдлэгээ хаанаас эхлэх, өөртөө өөрчлөгдөх боломж олгох ёстойг мэдэхгүй, нөгөө талаар Бурханы үгийг идэж, уух, үнэнд орохдоо хаанаас эхлэхээ мэдэхгүй. Та нарт үргэлж дараах нөхцөл байдал тулгардаг уу? Ямар нэгэн зүйлийн талаар Миний ярихыг сонссоны дараа та нар зөвхөн тэр зүйлийн талаар мэддэг, харин тэр нь ямар байдлыг хэлээд байгааг мэддэггүй бөгөөд өөр дээрээ хэрэглэж чаддаггүй юу? (Тэгдэг.) Энэ нь та нарын туршлага тийм хэмжээнд хараахан хүрээгүйг харуулдаг. Миний ярьж байгаа зүйл та нарт хамаатай, амьдралтай чинь нягт холбоотой бол, жишээ нь өдөр болгон үүргээ гүйцэтгэх үед хүмүүст тулгардаг зүйлс, үүргээ гүйцэтгэх үед нь хүмүүсээс илчлэгддэг завхарсан зан чанар, хүмүүсийн санаа зорилго, биеэ тоосон зан чанарыг хөндсөн зүйл, хааш яаш байдал, эсвэл үүргээ гүйцэтгэхдээ гаргадаг хандлагынх нь талаар яривал та нар сонсмогцоо өөр дээрээ хэрэглэж чадаж магадгүй. Энэ талаар Би гүнзгийрүүлж яривал та нарын өөр дээрээ хэрэглэж чадахгүй байж магадгүй зүйлс байдаг. Заримдаа ийм зүйл болдог уу? (Болдог.) Өөртөө хэрэглэж чадахгүй зүйлийн тухайд та нар хоосон сургаал сонсож байгаа юм шиг, зүгээр л сонсоод өнгөрдөг үү? Тэгэхээр өөр дээрээ хэрэглэж чадах зүйлийг та нар яаж ойлгох ёстой вэ? (Өөрийгөө эргэцүүлж, мэдэж авч, завхралаа шийдвэрлэхийн тулд үнэнийг эрж хайх.) Энэ бол туршлагажих зөв зам юм.

Завхарсан зан чанараа эргэцүүлж, мэдэж авах нь чухал гэж хэлэх нь хэтэрхий ерөнхий юм. Үнэндээ өөрийгөө яаж эргэцүүлж, мэдэж авах ёстой вэ? Энд нэг зам бий: Ямар нэгэн зүйл тохиолдох үед үзэл санаа, хандлага, боддог бодол, энэ асуудлыг ямар үзэл бодлоор харж, шийдвэрлэж, ханддагаа харах ёстой. Эдгээр алхмаар дамжуулан завхарсан зан чанараа эргэцүүлж, мэдэж авч чадна. Ингэж эргэцүүлж, өөрийгөө мэдэх нь ямар зорилготой вэ? Завхарсан зан чанараа илүү сайн ойлгож, тэгээд асуудлаа шийдвэрлэхээр үнэнийг эрж хайж, зан чанарын өөрчлөлтөд хүрэхийн тулд юм. Тэгэхээр та нар бүгдээрээ одоо ямар шатанд байна вэ? Та нар өөрсдийгөө хэр их, хэр гүнзгий мэдэх вэ? Өөр өөр үед, эсвэл янз бүрийн зүйл тохиолдох үед ямар байдалтай байгаагаа та нар хэр их ойлгодог вэ? Энэ тал дээр хичээл зүтгэл гаргаж, гэрийн даалгавраа хийсэн үү? Аль нэгэн оролтыг туулж мэдэрсэн үү? (Хавьгүй илэрхий зүйл юм уу томоохон үйл явдал надад тохиолдох үед би өөрийн илчилж байгаа зарим зүйлийг олж харж магадгүй ч жижиг асуудлуудыг анзаарахгүй өнгөрөөх нь амархан байдаг. Буруу байдалд амьдарч байгаагаа би заримдаа мэддэггүй.) Мэдэхгүй байгаа үедээ чи ямар байдалд байдаг вэ? Ямар нөхцөл байдалд мэддэггүй вэ? (Үүргээ зүгээр нэг юм хийж байгаа юм шиг, Бурханы үгэн дэх үнэнд хичээл зүтгэл гаргахгүйгээр гүйцэтгэдэг учраас завхарсан зан чанар илчиллээ ч гэсэн би мэдэхгүй.) Зүгээр нэг юм хийж байгаа юм шиг, ажил, даалгавар, хариуцлага мэт үүрэгтээ хандаж, амь-оролттой холбохгүйгээр хөшүүнээр гүйцэтгэх нь маш түгээмэл байдал юм. Энэ бол үүрэгтээ амь-оролтод хүрэх зам, эсвэл арга барил гэхээсээ илүү зохицуулах ёстой асуудал төдий мэт хандаж байгаа хэрэг. Ажилд явахтай л яг адил: Зарим хүн ажлаа карьер гэж үзэж, үүнийг амьтайгаа холбож, сонирхол, хобби, мөн түүнчлэн амьдралын туйлын хүслэн, зорилготойгоо нэгтгэдэг. Тэгэхэд зарим хүн ажилд явахыг хариуцлага мэт үздэг, тэд ажилдаа явахгүй байж болохгүй. Тэд гэр бүлээ тэжээх мөнгө олохын тулд өдөр бүр яг цагтаа ирдэг ч амьдралын зорилго, эсвэл туйлын хүслэн тэдэнд байдаггүй. Яг одоо та нарын дийлэнх нь ийм байдалд байгаа бус уу? Үүрэг чинь Бурханы үгтэй, үнэнтэй уялдаагүй байдаг. Алдаагаа танилаа ч гэсэн ямар ч бодит өөрчлөлтөд хүрдэггүй, зүрх сэтгэлдээ багахан гэмших үедээ л амь-оролтын асуудлын талаар эргээд боддог. Бусад үед ер нь чи зүгээр л хүссэнээ хийдэг. Баяртай, маш сайхан зантай үедээ арай дээр гүйцэтгэдэг ч нэг л өдөр хүслийн чинь эсрэг зүйл тохиолдох юм уу хар дарж зүүдлээд муухай зантай болбол чиний сэтгэл санааны байдалд хэдэн өдөр нөлөөлөхийн зэрэгцээ үүргийн чинь үр дүнд нөлөөлж болно. Гэсэн ч чи зүрх сэтгэлдээ үүнийг мэддэггүй, мунгинаж, тэрхүү арван өдөр, эсвэл хоёр долоо хоногийн турш аливааг саатуулж, зүгээр л хааш яаш авирладаг. Хүн ийм байдалтай амьдрах үед амь-оролт нь зогсонги байдалд орохгүй гэж үү? Амь-оролт зогсонги байдалд орвол хүмүүсийн үйлдэл, гүйцэтгэдэг үүрэг нь Бурханыг сэтгэл хангалуун болгож чадна гэж үү? (Чадахгүй.) Яагаад чадахгүй вэ? Энэ тохиолдолд тэдний үйлдэл болон үүрэг үнэнтэй ямар ч хамаагүй болж, Бурханыг гэрчлэхтэй дүйцэхгүй учраас ийм маягаар үүргээ гүйцэтгээд Бурханыг сэтгэл хангалуун болгож чадахгүй. Чи хэсэг хугацаанд үүрэгтээ ямар ч алдаа гаргахгүй болохоор ийм маягаар үүргээ гүйцэтгэх нь тун зөв зүйтэй гэж бодож магадгүй. Ажлаа хаяхгүй, бусад зүйлийг тунгаан бодохгүй, үүргээ гүйцэтгээд үргэлж завгүй л байвал ийм маягаар үүргээ гүйцэтгэхэд зүгээр гэж чамд санагддаг. Иймэрхүү хандлага нь хааш яаш байдлын жишээ биш гэж үү? Үнэн-зарчимтай уялдаагүй, үйлдсэн төдий болоод сэтгэл ханадаг бол үүргээ гүйцэтгээд үр дүнд хүрч чадна гэж үү? Бурханы ажил дуусахад чи Бурханд яаж тайлангаа өгөх юм бэ? Үүргээ гүйцэтгэхдээ хариуцлага үүрэхгүй, үнэнийг эрж хайж, зарчмын дагуу асуудлыг зохицуулдаггүй бол үүргээ боломжийн стандартад нийцэхээр гүйцэтгэж байгаа хэрэг энэ мөн үү? Ингээд Бурханы сайшаалыг хүртэх үү? Чи гэнэтхэн шалгалттай нүүр тулах юм уу засалт туулаад Бурханы зан чанарт халдсан учраас шүүлт, гэсгээлт ирснийг тэгээд ухаарч, зүүднээсээ гэнэт сэрж, эцэст нь хэдэн өдөр аятайхан байхад хүрвэл энэ нь амь-оролтын хэвийн байдал мөн үү? (Биш.) Засалт туулсны дараа чамд гарсан илэрхий өөрчлөлт бол ташуураар шавхуурдсаны дараах өвдөлттэй адилхан. Чи өөрийгөө бага мэддэг юм байна. Та нар бага зэрэг өссөн юм шиг, засалт, шүүлт, гэсгээлт туулаад бага зэрэг ойлгосон юм шиг гаднаасаа харагдаж болно. Гэхдээ субьектив байдлаар хэлэхэд, хүмүүс завхарсан зан чанар, элдэв янзын завхарсан байдлаа огт ухаж, ойлгодоггүй бол, ийм зүйлийг хэзээ ч анхааралтай судалж байгаагүй, ийм асуудлыг хэзээ ч шийдвэрлэж байгаагүй бол амь-оролтын хэвийн байдалд хүрч чадна гэж үү? Үнэн-бодит байдалд орж чадна гэж үү? Үүнд хүрэхэд тэдэнд амар байна гэж Би бодохгүй байна. Зарим хүн: “Би үүргээ гүйцэтгэх асуудлын зарчмыг ойлгож чадсан. Энэ нь үнэнийг ойлгож, үнэн-бодит байдалд орж байгаа хэрэг биш гэж үү?” гэж хэлдэг. Дүрэм журмыг мөрдөхөд амархан, гадаад үйлдлийг баримтлахад амархан ч тэр нь үнэнийг хэрэгжүүлэхтэй дүйцэхгүй, асуудлыг зарчмын дагуу зохицуулахтай ч бас дүйцэхгүй. Жишээ нь, чи өдөр болгон өглөө тавд босож, орой аравт унтах ёстой байлаа гэж бодъё. Өдөр тутмын амьдралдаа чи энэ зарчмыг дагаж чадах уу? (Чадахгүй.) Таваас арав хүртэлх цагийн хуваарь тун аятайхан, хүмүүсийн байгалийн хэмнэлд нийцдэг, бие махбодод нь сайн боловч үүнийг хүлээж авахад тэдэнд яагаад хэцүү байдаг вэ? Энд л асуудал байгаа юм. Хүмүүс энэ учир шалтгааныг мэдэхгүй, энэхүү түгээмэл мэдлэгийг мэддэггүй юм биш, тэд үүнийг дэндүү сайн мэдэж байгаа. Тэгэхээр тэд яагаад үүнийг хүлээж авч чаддаггүй юм бэ? Хүмүүс яагаад энэ цагийн хуваарийг дагахыг хүсдэггүй, энэ арга барил, хэвшлээр амьдрахыг хүсдэггүй юм бэ? Энэ нь хүмүүсийн бие махбодын ашиг сонирхолтой холбоотой. Эрт босохыг хүсэхгүй байх нь их унтахыг хүсэж, бие махбодын дур сонирхол, бие махбодын мэдрэмжээ дагахыг хүсэхтэй адилхан биш гэж үү? Эрт босох нь хүмүүсийн бие махбодын тав тухтай зөрчилддөг учраас тэд үүнийг хийхийг хүсдэггүй бөгөөд энэ нь тэднийг баяр хөөргүй болгодог. Тэгэхээр хүмүүс “эрт босох нь биед чинь сайн” гэдэг баримтыг хүлээж авч чадах уу? Чадахгүй. Хүмүүс ийм өчүүхэн ашиг сонирхлоосоо ч татгалзаж чаддаггүй хэр нь бие махбодоо сахилгажуулж, залбирч, бодол санаан дээрээ ажиллах ёстой болдог. Орчин нөхцөл нь тэдэнд бас нөлөөлөх ёстой: Бусад хүн боссоныг хараад л тэд босдог бөгөөд унтах дур хүслээсээ ичдэг. Тэд өдөр бүр босохоос аргагүй болсон санагдаж, үүндээ тун сэтгэл дундуур байдаг. Юу ийм бодол, байдалтай болоход хүргэдэг вэ? Хүмүүс бие махбодын тав тухад шунадаг, хүссэнээрээ үйлдэхийг хүсдэг бөгөөд залхуу, өөрийгөө өөгшүүлсэн бодол өвөрлөдөг. Нэг талаар тэд бие махбодын ердийн хэвшлийг бодож үздэггүй, нөгөө талаар гүйцэтгэж байгаа үүргээ бодож үздэггүй, харин ч бие махбодын ашиг сонирхлоо хангахад эхлээд анхаардаг. Үнэн хэрэгтээ, хүний завхарсан зан чанарт нэг зүйл байдаг нь тэд махан биеэ зугаацуулж, баригдмал биш байхыг үргэлж хүсдэг. Засалт туулбал тэд учирлахаар оролдож, үргэлж өөрийгөө өмгөөлдөг нь бага зэрэг бодлогогүй хэрэг. Эрт босох нь хүмүүсийн ашиг хонжоо, алдагдлыг хөнддөггүй жижиг асуудал, илүү унтах хүслээ давж чадвал хүрч болох ч арай удаан амарснаас гарах бие махбодын багахан өгөөжөөс татгалзахад хүмүүст маш хэцүү байдаг. Их унтах хүсэл чинь чиний ажилд нөлөөлөх үед энэ нь үнэн-зарчимд нийцдэггүй гэдгийг мэддэг. Чи өөрийгөө эргэцүүлэхгүйгээр үл барам зүрх сэтгэлдээ гомдоллож, сэтгэл дундуур болж, үргэлж: “Би яагаад хэзээ ч бага зэрэг өөрийн зоргоор байж, хэсэг хугацаанд хүссэнээ хийж болдоггүй юм бэ?” гэж боддог. Зарим хүн үргэлж ийм бодолтой байдаг. Тэгэхээр энэ байдлыг хэрхэн шийдвэрлэх ёстой вэ? Чи залбирч, бие махбодын бэрхшээлээ давж гарч чаддаг болж, төлөвшихөөр чармайж, тав тухад шунахаа больж, зовж зүдэрч чаддаг болж, үүрэгтээ үнэнч байж, хүссэн болгоноо хийхгүй, өөрийгөө хязгаарлаж сурах ёстой. Өөрийгөө хязгаарлах амархан уу? (Амархан биш.) Яагаад амархан биш вэ? (Яагаад гэвэл хүмүүс баригдмал байхыг хүсдэггүй, захирагдах дургүй, өөрийн зоргоор байхыг хүсдэг.) Биеэ барихыг ойлгож чаддаггүй, биеэ барьж чаддаггүй, биеэ барихдаа тааруухан, үргэлж эх захгүй авирлаж, хий хоосон мөрөөддөг хүмүүс наснаас үл хамааран хүн чанар нь төлөвшөөгүй байдаг. Энэхүү жижиг асуудал хүмүүсийн ашиг сонирхлыг хөндөх үед завхарсан зан чанар нь илчлэгддэг. Ийм зүйл тохиолдох үед тэд үүнийг шийдвэрлэхээр үнэнийг эрж хайх хэрэгтэй, завхралынхаа асуудлыг шийдвэрлэхийн тулд өөрсдийгөө мэдэж авч, үнэнийг ойлгох хэрэгтэй. Хүмүүсийн завхарсан зан чанар цэвэрлэгдэх үед тэд өөрийн эрхгүй үнэн-бодит байдалд орж, амь нь өсөж, төлөвшин, амь зан чанар нь өөрчлөгддөг.

Өдөр тутмын дэглэм шиг өчүүхэн зүйл хүмүүсийн завхарсан зан чанарыг илчилж чаддаг бөгөөд тэдний оюун санаанд үнэндээ юу болж байдаг талаар Би сая энгийн жишээ ярьж өглөө. Энэ бүгд одоо ил болсон. Энэхүү завхарсан зан чанарыг ил болгосноор Сатан чамайг үнэхээр их завхруулсныг чи олж мэдсэн. Чи олон жил Бурханд итгэсэн бөгөөд багахан хоосон сургаал ойлгодог хэдий ч завхарсан зан чанараа хараахан таягдан хаяагүй. Чи ямар ч үүрэг гүйцэтгэсэн, боломжийн стандартад нийцэхээр гүйцэтгэж чаддаггүй; ямар ч асуудлыг зохицуулсан, зарчмын дагуу хийж чаддаггүй; Бурханыг үнэхээр дуулгавартай дагадаг хүн хараахан болоогүй. Тэгэхээр хүмүүсийн одоогийн байдалд үндэслэвэл тэд үнэхээр Бурханаар авруулсан уу? Хараахан үгүй, учир нь тэд завхарсан зан чанараа бүрэн таягдан хаяагүй, үнэний хэрэгжүүлэлт нь хэтэрхий хязгаарлагдмал хэвээр, Бурханыг үнэхээр дуулгавартай дагах яагаа ч үгүй байгаа; зарим хүн бүр Сатаныг, эсвэл хүнийг ч дагаж чадна. Эдгээр баримт нь хүмүүсийн биеийн хэмжээ аврагдахаар хэмжээнд үнэхээр хүрээгүйг хангалттай батална. Хүн болгон жинхэнэ байдалдаа тулгуурлан өөрийгөө ангилж, ямархуу хүн болохоо тодорхойлох учиртай. Зарим хүн завхарсан зан чанараа эргэцүүлснээр элдэв янзын дотоод байдлаа болон янз бүрийн зүйл өөрт нь тохиолдох үед бий болдог бодол санаа, үзэл бодол, хандлагаа мэдэж авдаг. Зарим хүн биеэ тоосон, ихэрхүү гэдгээ, онгирох дуртайгаа, их зан гаргаж, өөрийгөө бусдаас дээгүүр тавих дуртайгаа олж хардаг. Зарим хүн элдэв янзын заль мэх хэрэглэдэг шударга бус, ов мэхтэй гэдгээ, хорон муу зантайгаа олж хардаг. Зарим нь ашиг хонжоог эн тэргүүнд тавьдаг, бусдыг завших дуртай, аминч, жигшүүртэй хүмүүс болохоо олж хардаг. Зарим хүн хэсэг хугацаанд эргэцүүлээд хоёр нүүртэн болохоо ухаардаг. Зарим нь өөрийгөө авьяастай, хэв чанартай, мэргэжилдээ чадварлаг гэж боддог байсан ч хэсэг хугацаанд эргэцүүлсний дараа өөрт нь ганц ч сайн чанар байхгүй болохыг ухаардаг; тэд авьяасгүй, түүнчлэн мунхаг, үйлдэл нь зарчимгүй байдаг. Зарим хүн хэсэг хугацаанд эргэцүүлээд, өчүүхэн бодолтой, дэмий зүйлээр хөөцөлддөг хүн болохоо ухаардаг; бусад хүн өөрийнх нь ашиг сонирхлыг хөндсөн зүйл хэлэхийг тэд огт хүлээн зөвшөөрдөггүй бөгөөд хүлээцтэй байдал гэдгийг огт мэддэггүй. Өөрийгөө эргэцүүлээд ийм мэдлэг олж авбал амь-оролтод чинь тустай байх уу? (Тэгнэ.) Юугаараа тустай вэ? (Үнэнийг эрж хайх зүрх сэтгэлтэй болоход бидэнд тусалж чадна. Бид эдгээр асуудлыг мэдэж авахгүй бол завхарсан зан чанар байнга харуулж байгаагаа мэдэхгүй, асуудлаа шийдвэрлэхээр үнэнийг эрж хайж бүр ч чадахгүй.) (Бид энэ талаар мэдэхгүй бол хөөрхийлөлтэй нөхцөл байдалд байгаагаа мэдэхгүй. Үүнийг мэдэж авсны дараа бид асуудлаа шийдвэрлэхээр үнэнийг эрж хайхыг хүснэ. Бид завхарсан зан чанарынхаа дөнгөнөөс салахыг хүсэж, Бурханы үгийн дагуу биеэ авч явахаар үнэнийг эрж хайхыг хүснэ.) Өөрийгөө нэлээд агуу, шударга ёсны мэдрэмжтэй, тун уужим сэтгэлтэй, авьяастай, хүлээцтэй, сайхан сэтгэлтэй, үнэнч шударга, бусдад тун үнэнч бөгөөд өөрийнх нь завхарсан зан чанар жирийн хүмүүсийнхтэй адил биеэ тоодог, өөрийгөө зөвтгөдөг, үзэн яддаг, атаархдаг гэх мэт багахан өө сэвтэй гэж боддог, бас энэхүү багахан өө сэвээс бусдаар бол төгс, түүнчлэн бусдаас илүү хүндтэй, илүү эрхэм, илүү хайр энэрэлтэй гэж боддог хүнийг аваад үзье. Хүн үргэлж ийм байдалтай байдаг бол Бурханы өмнө очиж, чин сэтгэлээсээ гэмшиж чадна гэж бодож байна уу? (Чадахгүй.) Ямар нөхцөл байдалд хүн өөрийгөө мэдэж авахаар үнэхээр Бурханы өмнө очиж, Бурханы өмнө үнэхээр газарт унан мөргөж, “Өө Бурхан минь, Сатан намайг гүнээ завхруулсан. Ашиг сонирхолтой минь холбоотой ямар ч зүйлийг би орхихыг хүсдэггүй. Би ганц ч сайн чанаргүй аминч, жигшүүртэй хүн. Би үнэхээр гэмшиж, жинхэнэ хүний төрхийг амьдран харуулахыг хүсэж байна. Бурхан намайг авраасай гэж би хүсэж байна” гэж хэлж чадах вэ? Хүн үнэхээр гэмших хүсэлтэй байвал сайн, тийм байвал Бурханд итгэх зөв замд орж, авралд хүрэхэд амархан.